Trump'ın Ticaret Hamleleri ve Çip Sektörüne Etkisi
ABD Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz günlerde ithal çip ve yarı iletkenlere yönelik yüzde 100'e varan gümrük vergilerini resmen uygulamaya koydu. Bu stratejik adım, özellikle Amerika'da üretim taahhüdünde bulunan veya hali hazırda üretim yapan şirketleri muaf tutarak yerel sanayiyi güçlendirmeyi hedefliyor. Küresel çapta ise bu hamle, Avrupa Birliği, Japonya ve Güney Kore gibi önemli ticaret ortaklarına yüzde 15'e varan, diğer ülkelere ise daha yüksek oranlarda gümrük vergileri getirilmesine neden oldu. Ülkenin ortalama gümrük vergisi oranı yüzde 15.2'ye çıkarak İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Asya borsalarında, Japon çip üreticileri değer kaybederken, ABD'de yatırım yapan veya tarife dışı bırakılan Samsung, SK Hynix ve Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) gibi devlerin hisseleri yükselişle tepki verdi. Trump ayrıca, Rus petrolü alımları nedeniyle Hindistan'a uygulanan tarifelere benzer şekilde Çin'e de yeni vergiler getirebileceği sinyalini verdi.

Apple'dan ABD'ye Dev Yatırım Hamlesi
Trump yönetiminin "Amerika'da Üretim" politikasının en somut yansımalarından biri teknoloji devi Apple'dan geldi. Şirket, "Amerikan Üretim Programı" kapsamında ABD'de 100 milyar dolarlık yeni yatırım yapacağını ve önümüzdeki dört yıl içinde toplam yatırım tutarını 600 milyar dolara çıkaracağını duyurdu. Bu devasa yatırım, AR-GE, silikon mühendisliği, yazılım geliştirme ve yapay zeka alanlarında 20 bin kişilik yeni istihdam yaratmayı hedefliyor. Apple, iPhone için yerli tedarik zincirini güçlendirirken, Kentucky'de akıllı cam üretim hattı, Houston'da sunucu tesisi ve ülke genelinde veri merkezleri kurma planlarını açıkladı. Bu hamle, Trump tarafından "Apple'ın Amerika'da yaptığı en büyük yatırım" olarak nitelendirilirken, Apple CEO'su Tim Cook da yatırımlara ve istihdam yaratmaya devam edeceklerini vurguladı.

Fed'den Faiz İndirimi Sinyalleri ve Piyasaların Nabzı
Küresel piyasalar, ticaret tarifelerinin yanı sıra ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinden gelen mesajları da yakından takip ediyor. San Francisco Fed Başkanı Mary Daly'nin de aralarında bulunduğu üç Fed üyesi, ABD işgücü piyasasındaki zayıflamaya dikkat çekerek, Eylül ayında faiz indirimi yapılabileceği sinyalini verdi. Daly, işgücü piyasasının daha fazla yavaşlamasının istenmediğini ve "önümüzdeki aylarda politikaların ayarlanması gerekeceğini" belirtti. Bu açıklamalar, piyasalarda Wall Street endekslerinin yükselişle kapanmasına ve Apple hisselerinin yatırım haberleriyle birlikte değer kazanmasına katkıda bulundu. Öte yandan, Başkan Trump'ın Fed Yönetim Kurulu'nda boşalan bir koltuğa geçici atama yapacağını açıklaması, Fed'in gelecekteki para politikası duruşuna ilişkin spekülasyonları artırdı.

Petrol Piyasaları ve Jeopolitik Gelişmeler
Petrol fiyatları, beş günlük düşüş serisini sonlandırarak Perşembe günü yükselişe geçti. Brent ve WTI tipi ham petrol vadeli işlemleri, ABD'deki istikrarlı talep işaretleri ve Ukrayna savaşıyla ilgili ABD ile Rusya arasındaki potansiyel görüşmelerin arz kesintisi endişelerini azaltmasıyla değer kazandı. Bu yükseliş, Türkiye'deki akaryakıt fiyatlarına da yansıdı; motorinde ortalama 1 lira 75 kuruş indirim görülürken, benzinde bir değişiklik yaşanmadı. Petrol piyasalarındaki bu hareketlilik, küresel arz-talep dengesi ve jeopolitik dinamiklerin birbirine ne denli bağlı olduğunu bir kez daha gösterdi. Trump'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile çok yakında görüşme ihtimalinin yüksek olduğunu belirtmesi, Ukrayna'daki savaşı sona erdirme çabalarının devam edeceğinin sinyallerini verdi.

Türkiye Gündemi: İstihdam ve Yeni Düzenlemeler
Yerel gündemde ise Türkiye, bir yandan küresel gelişmeleri takip ederken, diğer yandan kendi iç dinamikleriyle meşgul. Resmi Gazete'de yayımlanan Milletlerarası Andlaşmalar, Cumhurbaşkanı Kararları ve Yönetmelikler, uluslararası ilişkilerden kentleşmeye, ekonomiden tarıma kadar birçok alanda yeni düzenlemeleri yürürlüğe soktu. Özellikle "Öğütücü Bilya İthalatında Korunma Önlemi" kararı, yerli sanayinin korunmasına yönelik adımları simgeliyor. Ayrıca, işini kaybeden vatandaşlar için hayati önem taşıyan işsizlik maaşı detayları da güncellenerek, hak kazanma koşulları, süreleri ve işten çıkış kodlarına göre maaş alabilme durumları netleştirildi. Bu dönemde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Senegal Başbakanı ile görüşmesi ve diğer resmi ziyaretler, Türkiye'nin diplomatik ve kültürel ajandasındaki yoğunluğu gözler önüne serdi.