AU TR
Autr

Autr

4 hafta önce

Küresel Ekonomik Dalgalanmalar ve Jeopolitik Gerilimler Arasında Türkiye Gündemi: Faizden Futbola, Yapay Zekadan Emekliliğe Geniş Bir Spektrum

Küresel Ekonomik Dalgalanmalar ve Jeopolitik Gerilimler Arasında Türkiye Gündemi: Faizden Futbola, Yapay Zekadan Emekliliğe Geniş Bir Spektrum
Uluslararası piyasalarda ve jeopolitikte hareketli bir gün yaşanırken, ekonomik kararlar ve bölgesel gerilimler küresel gündemi şekillendiriyor. Meksika Merkez Bankası'nın faiz indirimine gitmesi, para politikasında gevşeme sinyalleri verirken, ABD'de Fed'in gelecekteki faiz adımlarına ilişkin tartışmalar sürüyor. Atlanta Fed Başkanı Bostic, eylül ayındaki olası faiz indirimi için henüz erken olduğunu belirtirken, ABD Başkanı Trump'ın Fed başkanlığı için faiz indirimlerini destekleyen adayları değerlendirmesi piyasalarda yakından takip ediliyor. Öte yandan, ABD'nin bir kiloluk altın külçelerine ithalat vergisi uygulamaya başlaması ve küresel ticaret tarifelerinin petrol fiyatları üzerindeki baskısı, ekonomik aktiviteye dair endişeleri artırıyor. Türkiye piyasaları açısından ise MSCI'ın endeks revizyonlarında dört Türk şirketinin Standard Endeks'ten çıkarılması dikkat çekti.

Türkiye Gündemi: Futbol Vergisinden Emeklilik Verilerine
Türkiye'de ise farklı alanlarda önemli gelişmeler yaşanıyor. Futbol kulüpleri, yurtdışından transfer edilen futbolcuların erken fesih bedelleri üzerinden kesilen yüzde 20 stopaj ve KDV cezaları nedeniyle zorlu bir süreçten geçiyor. Mahkemeler, bazı durumlarda stopaj kesilemeyeceğine karar verse de KDV konusundaki sorumluluk kulüplerin üzerinde kalmaya devam ediyor. Bu durumun özellikle son 5 yıldaki transferler için büyük kulüplere on milyonlarca Euro'luk geçmişe dönük KDV cezaları getirebileceği belirtiliyor. Tarım sektöründe ise Trakya Birlik, ayçiçeği avans ödeme fiyatını ton başına 28 bin lira olarak açıklayarak çiftçilere yüzde 40'lık bir fiyat artışı sağladı. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri de emeklilik ve yaşam süresine dair önemli bilgileri ortaya koydu. TÜİK'in doğuşta beklenen yaşam süresi tahminleri yükselse de, SGK'nın yaşlılık aylığı almakta iken ölenlerin ortalama yaşı verileri, TÜİK'in tahminlerinden daha düşük seyrettiğini gösteriyor. Özellikle EYT sonrası SSK'lılarda ortalama ilk emeklilik yaşının 49'a gerilediği, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı emeklilerinin ortalama yaşlarının da farklılık gösterdiği kaydedildi.

Teknolojik Atılımlar ve Jeopolitik Çatışmaların Gölgesinde Dünya
Teknoloji dünyasında ise OpenAI, şimdiye kadarki en akıllı, hızlı ve kullanışlı yapay zeka modeli olarak nitelendirdiği GPT-5'i tüm kullanıcılara sunduğunu duyurdu. Bu yeni modelin yazılım, matematik, yazı ve görsel algı gibi birçok alanda önemli atılımlar sunması bekleniyor. Jeopolitik alanda ise İsrail'in Gazze'yi askeri olarak ele geçirme kararı, bölgedeki insani krizi daha da derinleştirecek endişesini beraberinde getiriyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı'nın yarım milyon insanın açlık çektiği uyarısı bu kararın ciddiyetini vurguluyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın Rusya ve Ukrayna arasında ateşkes sağlanması için verdiği sürenin dolması ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşme ihtimaline dair açıklamaları, uluslararası diplomasinin nabzını tutuyor. Trump'ın, Putin'in tavrından "hayal kırıklığına uğradığını" belirtmesi ve cuma günü yeni yaptırım sinyalleri vermesi, sürecin karmaşıklığını gözler önüne seriyor.