Autr
3 hafta önce
Küresel Ekonomide Türbülans, Tüketici Alışkanlıkları Değişiyor: Türkiye'den Dünya Gündemine Çok Boyutlu Gelişmeler

Küresel Ekonomik Anksiyeteler ve Değişen Tüketici Harcamaları
Son dönemde küresel çapta artan ekonomik belirsizlikler ve yükselen enflasyon, tüketicilerin harcama alışkanlıklarını derinden etkiliyor. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) restoranlara yapılan ziyaretlerde önemli düşüşler yaşanırken, evde yemek yeme ve daha uygun fiyatlı dondurulmuş pizza gibi seçeneklere yönelim dikkat çekiyor. McDonald's gibi dev zincirler bile düşük gelirli müşterilerin ziyaretlerinde çift haneli düşüşler kaydederken, bütçe baskısı altındaki tüketiciler kurabiye ve cips gibi atıştırmalık alımlarını da azaltıyor. Bu durum, analistleri mevcut zorlukların geçici bir aksaklık mı yoksa kalıcı bir davranış değişikliğinin başlangıcı mı olduğu konusunda tartışmaya iterken, birçok uzman ekonominin bu değişimde büyük payı olduğu görüşünde. ABD Tarım Bakanlığı da dışarıda yemek yemenin maliyetinin, evde yemek pişirmekten daha hızlı artmaya devam edeceğini öngörüyor.
Türkiye Ekonomisinden Yeni Veriler: Cari Açık ve Sektörel Büyüme
Türkiye ekonomisinde ise Haziran 2025 verileriyle cari işlemler hesabı 2 milyar 6 milyon dolar açık verirken, yıllıklandırılmış cari açık 18,9 milyar dolara ulaştı. Merkez Bankası döviz rezervlerinde de net azalışlar kaydedildi. Ancak tablo sadece olumsuz gelişmelerden ibaret değil; ticaret satış hacmi Haziran ayında bir önceki yıla göre yüzde 22,5 artış gösterirken, özellikle toptan ticaret ve motorlu taşıtlar sektöründeki hareketlilik dikkat çekti. Enerjisa Enerji de 2025 ilk altı ayında faaliyet gelirlerini reel olarak yüzde 9 artırarak güçlü bir büyüme kaydetti ve enerji altyapısına yönelik milyarlarca liralık yatırım hedeflediğini duyurdu. Piyasalar, ABD'deki kritik enflasyon verileri öncesinde temkinli seyrederken, gram altın ve döviz kurları (Dolar/TL 40.71, Euro/TL 47.29) değer kazanmaya devam etti.
Teknoloji ve Jeopolitik Gerilimler: Çip Savaşları ve Rekabet Hukuku
Teknoloji dünyası ve jeopolitik sahnede de önemli gelişmeler yaşanıyor. Çin yönetimi, yerel şirketlere ABD'li çip üreticileri Nvidia ve AMD'nin H20 gibi yüksek performanslı çiplerini özellikle kamu ve ulusal güvenlik alanlarında kullanmamaları yönünde çağrı yaptı. Bu durum, ABD'nin bu satışlardan yüzde 15 pay alma planlarını zora sokarken, Çin'in yerli çip üretimine olan odağını ve güvenlik endişelerini de gözler önüne seriyor. Öte yandan, teknoloji devi Elon Musk, yapay zeka girişimi xAI'a ait Grok uygulamasının App Store sıralamalarındaki iddialı rekabet ihlalleri nedeniyle Apple'a karşı yasal süreç başlatacağını duyurdu. Bu gelişmeler, küresel ticaretteki tansiyonun ve dijital piyasalardaki rekabetin arttığını gösteriyor.
Toplumsal Başarılar ve Çevresel Tehditler: Genç Paralimpik Sporcular ve Su Krizi
Türkiye, Avrupa Para Gençlik Oyunları'na (EPYG) ilk kez ev sahipliği yaparak önemli bir başarıya imza attı. Türk sporcular, 22'si altın olmak üzere toplam 77 madalya ile birinci sırada yer alarak tarihi bir zafere ulaştı. Shell & Turcas gibi şirketlerin Türkiye Milli Paralimpik Komitesi'ne (TMPK) verdiği destek, engelsiz yaşam hedeflerine katkıda bulunuyor ve para sporcuların toplumsal rol model olma misyonunu güçlendiriyor. Ancak, tüm bu başarılara rağmen, Türkiye önemli bir çevresel tehditle karşı karşıya: Ülke genelinde 2025 su yılı yağışları son 52 yılın en düşük seviyesine gerileyerek ciddi bir su krizi riskine işaret ediyor. Özellikle Marmara ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yağışlarda yüzde 95'e varan azalmalar kaydedildi.