Türkiye'nin 2053 Net Sıfır Hedefi: Kapsamlı Karbonsuzlaşma Yol Haritası
Türkiye, 2021 Paris Anlaşması'na uyum çerçevesinde 2053 yılına kadar net sıfır sera gazı emisyonu hedefine ulaşmak için önemli bir yol haritası üzerinde çalışıyor. İstanbul Politikalar Merkezi (İPM) tarafından hazırlanan "Türkiye'nin Karbonsuzlaşma Yol Haritası: 2053'te Net Sıfıra Doğru" raporu, ülkenin 2035 yılı için belirlemesi gereken ara hedefleri ortaya koydu. Rapora göre, Türkiye'nin 2021 yılı emisyonların tepe noktası kabul edilerek, 2025'ten itibaren emisyonların hızla azaltılması ve 2035'e kadar yüzde 35'lik bir düşüşle 370 milyon tona indirilmesi mümkün. Bu dönüşüm, özellikle elektrik sektöründe kömürden kademeli çıkışa ve yenilenebilir enerji yatırımlarının artırılmasına bağlı olacak. Çalışma, elektrik sektöründe sera gazı emisyonlarının 2025-2053 döneminde yıllık ortalama yüzde 6,5 azalabileceğini öngörüyor. Sanayi sektöründe teknoloji dönüşümü için 8,3 milyar dolarlık ek yatırım gerekliliği vurgulanırken, ulaştırma sektöründe elektrikli araçlara geçişin ve demiryolu taşımacılığının yaygınlaşmasının 36,5 milyar dolar net fayda sağlayabileceği belirtiliyor. Binalar sektöründe ise 2045'e kadar fosil yakıtlardan tamamen vazgeçilerek emisyonların sıfıra düşürülmesi hedefleniyor ancak bu dönüşüm yaklaşık 200 milyar dolarlık bir yatırım ihtiyacını beraberinde getiriyor. Tarım sektöründe de makine elektrifikasyonu ve verimlilik artışları ile önemli emisyon azaltımları sağlanabileceği ifade edildi.

Siyasi Gelişmeler Borsa İstanbul'u Salladı: Açığa Satışa 'Yukarı Adım' Kuralı Geldi
CHP İstanbul İl Kongresi'nin mahkeme kararıyla iptal edilmesi, Borsa İstanbul'da siyasi belirsizliğin piyasalar üzerindeki etkisini gözler önüne serdi. Gelen haberle birlikte BIST 100 endeksi yüzde 5'i aşan sert bir düşüş yaşadı. Bankacılık endeksi yüzde 7'den fazla gerilerken, sanayi endeksindeki kayıp da yüzde 5'e yaklaştı. Bu düşüşe paralel olarak 2 yıllık tahvil getirileri 35 baz puanın üzerinde yükselirken, risk primi de 272 baz puana çıktı. Piyasalardaki bu ani dalgalanma üzerine Borsa İstanbul AŞ, pay piyasasında açığa satış işlemlerinde seans sonuna kadar "yukarı adım kuralı" uygulanmasına karar verdi. Uzmanlar, siyaset cephesindeki bu tür gelişmelerin piyasalarda şok etkisi yarattığını ve belirsizlik ortadan kalkana kadar temkinli olunması gerektiğini belirtti. İptal kararı sonrası, CHP İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik ve yönetiminin görevden alınarak yerine geçici bir yönetimin atandığı, mevcut yönetimin ise iki hafta içinde itiraz hakkının bulunduğu bildirildi.

Küresel Ekonomiden ABD Notları: İmalat Daralması ve Fed Bağımsızlığı Tartışması
Küresel ekonomik gündemde ABD'den gelen iki önemli haber dikkat çekti. Ülkedeki imalat faaliyetleri, Ağustos ayında üst üste altıncı ayda daralma göstererek üretimde devam eden durgunluğu teyit etti. ISM imalat endeksi 48.7'ye yükselse de daralma bölgesinde kalmaya devam etti. Üretim endeksi düşerken, istihdam endeksi düşük seviyelerde seyretti. Ancak yeni siparişler, yıl başından bu yana ilk kez artış göstererek 51.4 seviyesine çıktı. İthalat vergilerine rağmen güçlü iş yatırımları ve dayanıklı hanehalkı talebi, üreticilere destek olmaya devam ediyor. Diğer bir önemli gelişme ise ABD Merkez Bankası (Fed) bağımsızlığı etrafındaki tartışmalar oldu. Eski Başkan Donald Trump'ın, Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook'u "ipotek dolandırıcılığı" iddialarıyla görevden alma girişimine karşı 450'den fazla önde gelen ekonomist ortak bir mektup yayımlayarak Cook'a destek verdi. Ekonomistler, Fed yöneticilerinin görevden alınması için yüksek bir eşik olduğunu ve seçilmiş yöneticilerin merkez bankasının bağımsızlığını zedeleyecek eylem ve söylemlerden kaçınmaları gerektiğini vurguladı. Trump'ın bu hamlesi, Ocak ayında Beyaz Saray'a dönmesi halinde Fed'in faiz belirleme sürecine doğrudan etki etme ve kurulda çoğunluğu sağlama isteği olarak yorumlanıyor.