Autr
19 saat önce
ABD Hükümeti Kapandı: Küresel Piyasalar Sallanırken Türkiye'de Enflasyon Mağduriyetine AYM'den Pilot Karar
ABD'de, 2025 mali yılı için bütçe üzerinde uzlaşma sağlanamaması üzerine federal hükümet, 2018-2019 yıllarındaki en uzun kapanmanın ardından ilk kez faaliyetlerini durdurdu. Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasındaki sağlık harcamaları ve Medicaid sübvansiyonları konusundaki anlaşmazlık, geçici bütçe tasarılarının Kongre'den geçmesini engelledi. Beyaz Saray'dan yapılan uyarılar ve Başkan Trump'ın olası işten çıkarmalar hakkındaki açıklamalarıyla birlikte, yaklaşık 750 bin federal çalışanın ücretsiz izne ayrılması veya maaşsız görev yapması bekleniyor. Bu durum, ülkedeki işsizlik başvuruları ve tarım dışı istihdam gibi kritik ekonomik verilerin açıklanmasında gecikmelere yol açarak Federal Rezerv'in (Fed) para politikası patikasını belirsizliğe sürükleyebilir.
Küresel Piyasalar Tedirgin, Altın Rekor Tazeledi
ABD'deki kapanma endişesi, küresel piyasalarda güvenli liman arayışını artırdı. Altın, ons başına 3.875 doları aşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı ve yılbaşından bu yana yüzde 47'den fazla değer kazanarak yatırımcıların dikkatini çekti. Aynı zamanda, yatırımcılar ABD 10 yıllık tahvillerinde önemli bir yükseliş beklentisiyle milyarlarca dolar pozisyon alırken, kapanmanın federal fonlama faiz oranını düşüreceği yorumları tahvil piyasalarını hareketlendirdi. Petrol fiyatları ise OPEC+ toplantısı öncesi düşüş kaydettikten sonra hafif toparlanma gösterdi. S&P 500 Endeksi güçlü yükselişlerle tamamladığı üçüncü çeyreğin ardından, kapanma haberleriyle birlikte ABD vadeli endeksleri düşüşle seyrederken, dolar/TL 41,5872 seviyesinden işlem gördü.
Merkez Bankaları Farklı Yönlerde
Küresel ekonomideki belirsizlikler merkez bankalarının farklı tepkilerine neden oluyor. Hindistan Merkez Bankası, yurt içi gelişmeler ve değişen küresel ortamı gerekçe göstererek politika faizini beklentilere paralel olarak yüzde 5,5'te sabit tuttu. Japonya Merkez Bankası (BOJ) ise imalat sektöründeki güven artışıyla birlikte faiz oranlarını yükseltme yönünde baskı altında. Piyasa beklentileri, BOJ'un Ekim sonundaki toplantısında 25 baz puanlık bir faiz artırımına gidebileceğini gösteriyor. ABD'de ise Dallas Fed Başkanı Lorie Logan, enflasyon risklerine karşı temkinli olunması gerektiğini vurgularken, işgücü piyasasında ılımlı bir gevşemenin fiyat istikrarı için gerekli olabileceğini belirtti.
Türkiye'de Enflasyon ve İşçi Alacakları Gündemde
Türkiye'de Anayasa Mahkemesi, parasını ödediği halde konutunu teslim alamayan ve parasının enflasyon karşısında değerini yitirdiğini iddia eden bir vatandaşı haklı bularak önemli bir pilot karar aldı. Bu kararla, yasal düzenleme çağrısı yapıldı ve benzer durumdaki diğer vatandaşların mağduriyetlerinin giderilmesi hedeflendi. Özellikle son yıllardaki yüksek enflasyon dönemlerinde, işçi alacaklarına uygulanan en yüksek mevduat faizinin enflasyonun çok altında kalması nedeniyle, çalışanların alacakları reel anlamda büyük ölçüde eridi. Davaların uzun sürmesi de bu erimeyi derinleştirerek işçilerin zararına, işverenlerin ise kazancına yol açtı.
Küresel Piyasalar Tedirgin, Altın Rekor Tazeledi
ABD'deki kapanma endişesi, küresel piyasalarda güvenli liman arayışını artırdı. Altın, ons başına 3.875 doları aşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı ve yılbaşından bu yana yüzde 47'den fazla değer kazanarak yatırımcıların dikkatini çekti. Aynı zamanda, yatırımcılar ABD 10 yıllık tahvillerinde önemli bir yükseliş beklentisiyle milyarlarca dolar pozisyon alırken, kapanmanın federal fonlama faiz oranını düşüreceği yorumları tahvil piyasalarını hareketlendirdi. Petrol fiyatları ise OPEC+ toplantısı öncesi düşüş kaydettikten sonra hafif toparlanma gösterdi. S&P 500 Endeksi güçlü yükselişlerle tamamladığı üçüncü çeyreğin ardından, kapanma haberleriyle birlikte ABD vadeli endeksleri düşüşle seyrederken, dolar/TL 41,5872 seviyesinden işlem gördü.
Merkez Bankaları Farklı Yönlerde
Küresel ekonomideki belirsizlikler merkez bankalarının farklı tepkilerine neden oluyor. Hindistan Merkez Bankası, yurt içi gelişmeler ve değişen küresel ortamı gerekçe göstererek politika faizini beklentilere paralel olarak yüzde 5,5'te sabit tuttu. Japonya Merkez Bankası (BOJ) ise imalat sektöründeki güven artışıyla birlikte faiz oranlarını yükseltme yönünde baskı altında. Piyasa beklentileri, BOJ'un Ekim sonundaki toplantısında 25 baz puanlık bir faiz artırımına gidebileceğini gösteriyor. ABD'de ise Dallas Fed Başkanı Lorie Logan, enflasyon risklerine karşı temkinli olunması gerektiğini vurgularken, işgücü piyasasında ılımlı bir gevşemenin fiyat istikrarı için gerekli olabileceğini belirtti.
Türkiye'de Enflasyon ve İşçi Alacakları Gündemde
Türkiye'de Anayasa Mahkemesi, parasını ödediği halde konutunu teslim alamayan ve parasının enflasyon karşısında değerini yitirdiğini iddia eden bir vatandaşı haklı bularak önemli bir pilot karar aldı. Bu kararla, yasal düzenleme çağrısı yapıldı ve benzer durumdaki diğer vatandaşların mağduriyetlerinin giderilmesi hedeflendi. Özellikle son yıllardaki yüksek enflasyon dönemlerinde, işçi alacaklarına uygulanan en yüksek mevduat faizinin enflasyonun çok altında kalması nedeniyle, çalışanların alacakları reel anlamda büyük ölçüde eridi. Davaların uzun sürmesi de bu erimeyi derinleştirerek işçilerin zararına, işverenlerin ise kazancına yol açtı.