Küresel Piyasalar Çalkantılı: ABD Kapanması ve Altın Rallisi
Küresel ekonomideki belirsizlikler, ABD federal hükümetinin bütçe tasarısının onaylanamaması sonucu yaşanan kapanma ile derinleşti. Bu durum, dolara olan güveni azaltırken, yatırımcıları güvenli liman olarak görülen altına yöneltti. Ons altın dört günlük yükseliş serisini sürdürerek 3 bin 875 dolarla yeni bir zirveye ulaşırken, gram altın 5 bin 161 TL'den, çeyrek altın 8 bin 440 TL'den işlem görüyor. Yılbaşından bu yana yüzde 47'den fazla değer kazanan altın, 1979'dan bu yana en büyük yıllık artışını kaydetme yolunda ilerliyor. ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinden gelen açıklamalar ise, zayıf iş gücü piyasası nedeniyle ek faiz indirimlerinin gündeme gelebileceği ancak kalıcı enflasyon riskine karşı temkinli olunması gerektiği yönünde. Petrol piyasalarında ise iki günlük düşüşün ardından bir denge arayışı gözlemlenirken, Uluslararası Enerji Ajansı küresel arz fazlası öngörüyor.

Avrupa'da Ekonomik Daralma ve Güven Kaybı
Küresel çapta yaşanan ekonomik yavaşlama sinyalleri Avrupa'da da etkisini gösteriyor. Euro Bölgesi'nde imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) Eylül ayında 49,8'e gerileyerek bu yıl ilk kez daralma bölgesine geçti. Benzer şekilde, İngiltere'de iş dünyası güven endeksi son 9 yılın en düşük seviyesine inerek eksi 74 olarak kaydedildi. İşten çıkarmalar ve yatırım azalmalarına dair işaretler veren bu tablo, şirketlerin yaklaşan vergi artışları konusundaki endişeleriyle daha da kötüleşiyor.

Türkiye Ekonomisinde Enflasyon ve Sanayide Durgunluk Endişeleri
Türkiye'de de ekonomik göstergeler karışık bir tablo çiziyor. İstanbul'da perakende fiyatları Eylül ayında yüzde 3,19 artışla hızlanırken, yıllık enflasyon yüzde 40,75 seviyesinde gerçekleşti. Öncü göstergelerden İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI, Eylül'de 46,7'ye düşerek imalat sektöründeki bozulma eğiliminin 1,5 yıla ulaştığını ortaya koydu. Talep koşullarının zorlayıcı olması, yeni siparişlerin ve ihracatın yavaşlamasına, dolayısıyla üretim ve istihdamda düşüşe yol açtı. Tüketici güven endeksi Eylül ayında yüzde 2,96 düşüşle 70,40'a gerilerken, reel faizlerdeki baskı ve yüksek enflasyon beklentileri tüketim eğilimini artırmayı sürdürüyor. Döviz piyasalarında ise dolar 41,59 TL, Euro 48,93 TL seviyelerinde işlem görüyor; yılbaşından bu yana sırasıyla yüzde 17,60 ve yüzde 34,13 değer kazandılar.

KOBİ'lere Destek, Enerji Güvenliği ve Yapay Zeka Atılımı
Ekonomik zorluklara rağmen, Türkiye'de destek mekanizmaları ve teknolojik gelişmelerle ilgili adımlar atılıyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Nefes Kredisi'nin yeni dönemi yarın başlıyor. KOBİ'lere 6 ay anapara ödemesiz, azami 36 ay vadeli ve toplamda 25 milyar TL hacminde uygun koşullarda finansman desteği sağlanacak. Enerji sektöründe ise Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), 32 elektrik santraline Ağustos ayı için 1,1 milyar liranın üzerinde kapasite ödemesi yaparak arz güvenliğini sağlamaya devam ediyor. Ayrıca, rüzgar enerjisi üretimine yönelik ön lisans başvurularının teknik değerlendirmesinde yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. Öte yandan, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri, Türkiye'de yapay zeka kullanan girişimlerin oranının son dört yılda üç katına çıkarak yüzde 7,5'e yükseldiğini gösteriyor. Yapay zeka en çok pazarlama, satış ve bilgi-iletişim sektörlerinde kullanılırken, genç ve yükseköğretim mezunları arasında kullanım oranı daha yüksek seyrediyor.