AU TR
Autr

Autr

4 saat önce

Küresel ve Ulusal Gündemde Yoğun Hafta: ABD Bütçe Çıkmazı, Türkiye'nin Ekonomik Rotası ve Sosyal Güvenlik Gündemi

Küresel ve Ulusal Gündemde Yoğun Hafta: ABD Bütçe Çıkmazı, Türkiye'nin Ekonomik Rotası ve Sosyal Güvenlik Gündemi
Küresel ve ulusal piyasalar, jeopolitik gelişmeler ve ekonomik verilerle dolu bir haftayı geride bıraktı. ABD'de federal hükümetin dokuz gündür kapalı kalması ve bütçe anlaşmazlıklarının sürmesi, binlerce federal çalışanın işten çıkarılmasına yol açarken, Fed yetkilileri enflasyon risklerine dikkat çekerek faiz indirimleri konusunda temkinli olunması çağrısı yaptı. Bu durum, doların küresel çapta değer kazanmasına neden oldu. ABD Başkanı Trump, Çin'in nadir toprak elementleri ihracatına getirdiği kısıtlamalara karşı yeni tarifelerle tehdit ederken, Çin de ABD'li çip üreticisi Qualcomm hakkında tekelleşme soruşturması başlatarak teknoloji ve ticaret savaşlarındaki gerilimi tırmandırdı. Öte yandan, İsrail hükümetinin ABD Başkanı Trump'ın planı kapsamında Gazze'deki ateşkes anlaşmasını onaylaması, bölgedeki tansiyonu düşürme adına önemli bir adım olarak kaydedildi.

Türkiye Ekonomisinde Enflasyon ve Piyasa Dinamikleri
Türkiye'de inşaat maliyet endeksi ağustos ayında yıllık bazda yüzde 22,82 oranında artış göstererek hem malzeme hem de işçilik maliyetlerindeki yükselişi gözler önüne serdi. Perakende satış hacmi ise yıllık yüzde 12,2'lik artışla son dört ayın en düşük seviyesine gerilemesine rağmen, sanayi üretimi yılın ilk sekiz ayında yüzde 3,9'luk büyüme ile olumlu sinyaller verdi. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, 85-90 milyar dolar seviyesinde beklenen dış ticaret açığına dikkat çekerek ithalatın yerlileştirilmesi gerektiğini belirtti ve KOBİ'lerin kredi erişimindeki zorluklara değindi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ise brüt döviz rezervlerini 329 milyon dolar, altın rezervlerini ise 2,935 milyon dolar artırarak toplam rezervlerini 186,2 milyar dolara yükseltti. Buna karşın, yabancı yatırımcılar hisse senedi ve tahvil piyasasında net satış gerçekleştirdi. Morgan Stanley ise Türkiye için yıl sonu enflasyon ve politika faizi tahminlerini yukarı yönlü revize ederek enflasyonla mücadelenin devam edeceğini öngördü.

İstihdam Piyasasında Gençler ve Sosyal Güvenlik Reformları
Türkiye'nin istihdam piyasasında "Ne Eğitimde Ne İstihdamda" (NEET) olan gençlerin sayısı 2,3 milyona ulaşarak Avrupa Birliği ülkeleri arasında en yüksek oranı oluşturdu. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) raporuna göre, bu gençlerin sadece dörtte biri iş ararken, özellikle kadınlar ev işleri ve çocuk bakımı gibi nedenlerle işgücü dışında kalıyor. Sigortalı bir işte çalışmayan veya prim günü eksik olan vatandaşlar için isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek emekli olma seçeneği devam ederken, 2025 yılı için asgari ücret üzerinden ödenecek prim tutarı 8.321,76 TL olarak açıklandı. Bu statüdeki emeklilik genellikle BAĞ-KUR kapsamında değerlendiriliyor. Diğer yandan, Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER), "Engelsiz CİMER" ve "CİMER-Deprem Acil" projeleriyle uluslararası alanda iki ödüle layık görüldü. Ayrıca Sabancı Holding, Forbes tarafından "Dünyanın En İyi İşverenleri" listesinde 51. sıraya yükseldi.

Enerji Piyasaları ve Jeopolitik Hareketlilik
Enerji piyasalarında, Orta Doğu'daki gerilimin azalabileceğine dair iyimserlik, petrol fiyatlarının kayıplarını korumasına yol açtı; Brent petrol varil başına 65 dolar seviyelerinde işlem gördü. Altın ve gümüş fiyatları da Orta Doğu'daki ateşkes beklentileriyle rekor seviyelerden geri çekildi. Danimarkalı rüzgar enerjisi devi Orsted, ABD'deki aksaklıklar ve artan faiz oranları nedeniyle 2027 sonuna kadar 2 bin kişiyi işten çıkaracağını duyurarak Avrupa'ya odaklanma kararı aldı. Türkiye'de ise OYAK, Almanya merkezli Steag Power GmbH'nin hisselerini satın alarak İSKEN Enerji'nin tamamına sahip oldu ve ülkenin enerji arz güvenliğinde kritik bir adım attı. Teknoloji dünyasında ise Google, Belçika'da bulut ve yapay zeka altyapısını geliştirmek için 5 milyar avroluk yeni bir yatırım yapacağını açıkladı.