Autr
1 ay önce
Küresel Gündem Yoğun: Fed'den Faiz İndirimi, Ekonomik Kapanma Endişeleri ve Çığ Gibi Büyüyen İklim Finansmanı Açığı
ABD Merkez Bankası (Fed), beklentiler doğrultusunda politika faizini 25 baz puan düşürerek yüzde 3.75-4.00 aralığına çekti. Bu karar, eylül ayından sonra gelen ikinci faiz indirimi olarak kayıtlara geçerken, Fed ayrıca 1 Aralık'tan itibaren bilanço küçültme sürecini sonlandıracağını duyurdu. Karar sonrası S&P 500 endeksi rekor seviyelere ulaşırken, teknoloji hisseleri Nvidia'nın 5 trilyon dolara yaklaşmasıyla yükselişe geçti. Fed Başkanı Jerome Powell, aralık ayında ek bir faiz indiriminin "kesin olmadığını" belirtirken, enflasyondaki yukarı ve istihdamdaki aşağı yönlü risklere dikkat çekti.
ABD Hükümet Kapanmasının Ekonomiye Faturası Ağırlaşıyor
Fed'in faiz kararı, ABD federal hükümetinin 29 gündür süren kısmi kapanması gölgesinde alındı. Tarafsız Kongre Bütçe Ofisi (CBO), bu kapanmanın ABD ekonomisine 7 ila 14 milyar dolar arasında kalıcı bir maliyete yol açabileceğini ve dördüncü çeyrek gayri safi yurt içi hasılasını yüzde 2'ye kadar düşürebileceğini tahmin ediyor. Yaklaşık 750 bin federal çalışanın ücretsiz izne ayrıldığı bu süreç, hem ekonomik faaliyetleri olumsuz etkiliyor hem de siyasi arenadaki uzlaşmazlığı derinleştiriyor.
Küresel İklim Finansmanında Endişe Verici Açık
Küresel gündemin bir diğer önemli maddesi, Birleşmiş Milletler Çevre Programı'nın (UNEP) yayımladığı Uyum Açığı raporu oldu. Rapor, gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliğine uyum için ihtiyaç duyduğu finansman açığının yaşamları ve ekonomileri riske attığını ortaya koydu. 2023'te uluslararası kamu finansmanı 26 milyar dolar seviyesinde kalırken, bu ülkelerin 2035'e kadar yıllık 310-365 milyar dolarlık bir finansmana ihtiyaç duyacağı tahmin ediliyor. BM Genel Sekreteri António Guterres, "Uyum bir maliyet değil, bir yaşam çizgisidir" diyerek, finansman açığının kapatılması çağrısında bulundu.
Otonom Taksi Pazarına Stellantis'ten Büyük Giriş
Teknoloji ve ulaşım sektörlerinde çığır açacak bir gelişmeyle, otomotiv devi Stellantis, hızla büyüyen otonom (sürücüsüz) taksi pazarına giriş yaptığını duyurdu. NVIDIA ve Uber ile ortaklık kuran şirket, yapay zeka tabanlı Seviye 4 otonom sürüş mimarisi kullanarak Tesla ve Waymo gibi rakiplerle rekabet edecek. İlk etapta Amerika Birleşik Devletleri'nde 5 bin araçla hizmet vermeyi planlayan Stellantis, otonom mobiliteyi daha uygun fiyatlı ve erişilebilir bir ulaşım seçeneği haline getirmeyi hedefliyor.
Karadağ'dan Türk Vatandaşlarına Yeni Vize Uygulaması
Önemli bir seyahat uyarısı olarak, Karadağ Dışişleri Bakanlığı, umumi (bordo) pasaport hamili Türk vatandaşlarının 30 Ekim 2025 tarihinden itibaren Karadağ'a seyahatlerinde vize rejimine tabi tutulacağını açıkladı. Karadağ'da oturum iznine sahip olanlar ile belirli ülkelerin vize veya oturum iznine sahip olanlar bu uygulamadan muaf olacak. Hava yolu şirketleri, alınan karar öncesi bilet satın almış yolcular için iade ve değişiklik hakları tanırken, diplomatik, hizmet ve hususi pasaport sahipleri vizeden muaf olmaya devam edecek.
ABD Hükümet Kapanmasının Ekonomiye Faturası Ağırlaşıyor
Fed'in faiz kararı, ABD federal hükümetinin 29 gündür süren kısmi kapanması gölgesinde alındı. Tarafsız Kongre Bütçe Ofisi (CBO), bu kapanmanın ABD ekonomisine 7 ila 14 milyar dolar arasında kalıcı bir maliyete yol açabileceğini ve dördüncü çeyrek gayri safi yurt içi hasılasını yüzde 2'ye kadar düşürebileceğini tahmin ediyor. Yaklaşık 750 bin federal çalışanın ücretsiz izne ayrıldığı bu süreç, hem ekonomik faaliyetleri olumsuz etkiliyor hem de siyasi arenadaki uzlaşmazlığı derinleştiriyor.
Küresel İklim Finansmanında Endişe Verici Açık
Küresel gündemin bir diğer önemli maddesi, Birleşmiş Milletler Çevre Programı'nın (UNEP) yayımladığı Uyum Açığı raporu oldu. Rapor, gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliğine uyum için ihtiyaç duyduğu finansman açığının yaşamları ve ekonomileri riske attığını ortaya koydu. 2023'te uluslararası kamu finansmanı 26 milyar dolar seviyesinde kalırken, bu ülkelerin 2035'e kadar yıllık 310-365 milyar dolarlık bir finansmana ihtiyaç duyacağı tahmin ediliyor. BM Genel Sekreteri António Guterres, "Uyum bir maliyet değil, bir yaşam çizgisidir" diyerek, finansman açığının kapatılması çağrısında bulundu.
Otonom Taksi Pazarına Stellantis'ten Büyük Giriş
Teknoloji ve ulaşım sektörlerinde çığır açacak bir gelişmeyle, otomotiv devi Stellantis, hızla büyüyen otonom (sürücüsüz) taksi pazarına giriş yaptığını duyurdu. NVIDIA ve Uber ile ortaklık kuran şirket, yapay zeka tabanlı Seviye 4 otonom sürüş mimarisi kullanarak Tesla ve Waymo gibi rakiplerle rekabet edecek. İlk etapta Amerika Birleşik Devletleri'nde 5 bin araçla hizmet vermeyi planlayan Stellantis, otonom mobiliteyi daha uygun fiyatlı ve erişilebilir bir ulaşım seçeneği haline getirmeyi hedefliyor.
Karadağ'dan Türk Vatandaşlarına Yeni Vize Uygulaması
Önemli bir seyahat uyarısı olarak, Karadağ Dışişleri Bakanlığı, umumi (bordo) pasaport hamili Türk vatandaşlarının 30 Ekim 2025 tarihinden itibaren Karadağ'a seyahatlerinde vize rejimine tabi tutulacağını açıkladı. Karadağ'da oturum iznine sahip olanlar ile belirli ülkelerin vize veya oturum iznine sahip olanlar bu uygulamadan muaf olacak. Hava yolu şirketleri, alınan karar öncesi bilet satın almış yolcular için iade ve değişiklik hakları tanırken, diplomatik, hizmet ve hususi pasaport sahipleri vizeden muaf olmaya devam edecek.