Autr
1 ay önce
Türkiye Ekonomisinde Kredi Notu Yükselişi, İş Gücü Dinamikleri ve Yapay Zeka Dönüşümü Gündemde
Türkiye ekonomisi, uluslararası arenadan gelen olumlu sinyallerle dikkat çekiyor. Son olarak Fitch Ratings ve Moody's gibi önde gelen kredi derecelendirme kuruluşları, Türkiye'nin kredi notu görünümünü teyit ederken, Moody's notu bir basamak yükseltti. Bu kararlar, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından "ekonomimizin dayanıklılığını teyit ediyor" sözleriyle değerlendirildi. Bakan Şimşek, enflasyonu kalıcı olarak düşürme, cari açığı sürdürülebilir seviyede tutma ve bütçe disiplinini güçlendirme kararlılığını vurgulayarak, sabırla uygulanan programın risk primini düşüreceğini ve finansmana erişimi artıracağını belirtti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) da faiz indirimlerine yeniden başlaması, bu olumlu makroekonomik görünümü destekleyen adımlar arasında yer aldı.
İş Gücü Piyasasında Konkordato ve Hak Arayışı
Ekonomideki bu iyileşme beklentilerine rağmen, iş gücü piyasasında şirketlerin konkordato süreçleri ve işçi alacakları önemli bir gündem maddesi olmaya devam ediyor. Geçen yıl başlayan ve 2025'in ilk yarısında da artış gösteren konkordato ilanları, binlerce çalışanı etkiliyor. Bu zorlu süreçte, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) bünyesindeki Ücret Garanti Fonu'nun rolü büyük önem taşıyor. İşverenlerin ödeme güçlüğüne düşmesi durumunda, işçilerin üç aya kadar olan ödenmeyen ücret alacaklarını bu fondan talep edebileceği belirtiliyor. Emekli işçilerin durumu ise özel bir düzenlemeye tabi; işsizlik sigortası primi ödeyenler faydalanabilirken, yalnızca sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödeyen emeklilerin fondan yararlanması mümkün olmuyor; ancak son bir yıl içinde işsizlik sigortası kapsamında çalışmış olanlar için istisnai durumlar mevcut.
Yapay Zeka ve Savunma Sanayinde Dönüşüm
Küresel ekonomi ve iş yapış biçimleri, yapay zeka (YZ) teknolojisinin etkisiyle köklü bir dönüşüm geçiriyor. Çip devi Nvidia'nın CEO'su Jensen Huang, "Yapay zeka kullanmıyorsanız, işinizi yapay zeka kullanan birine kaptıracaksınız" uyarısında bulunarak, YZ'nin yeni iş alanları yaratırken mevcut işleri de farklılaştıracağını vurguladı. Huang, YZ'nin "büyük bir eşitlik" sağlayarak herkesi sanatçı, yazar veya programcı yapabileceğini ifade etti. Bu dönüşümle birlikte, sağlık, eğitim ve imalat gibi sektörlerde devrim niteliğinde değişimlerin yaşanacağı ve bu gelişmeleri desteklemek için "yapay zeka fabrikalarına" ihtiyaç duyulacağı öngörülüyor. Aynı zamanda, Türkiye de savunma sanayinde küresel liderlerle arasındaki farkı hızla kapatarak, yüksek teknoloji odaklı üretim ve ihracat kapasitesini artırma hedefinde. Bakan Şimşek, bu alandaki 1100'den fazla projenin ve 100 milyar doları aşan değerin altını çizerek, savunma sanayinde kazanılan bilgi birikiminin diğer stratejik sektörlere de aktarılacağını belirtti.
Küresel Ticaret ve Sektörel Gelişmeler
Uluslararası ticarette de hareketli günler yaşanıyor. ABD Başkanı Donald Trump ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, transatlantik ticaret ilişkilerini güçlendirmek üzere bir araya gelme kararı aldı. Ticaret anlaşması ihtimalinin yüzde 50 olduğunu belirten Trump'ın açıklamalarına karşılık, AB tarafı müzakerelerin yakın olduğunu ancak başarısızlık durumunda misilleme tarifelerine hazır olduğunu duyurdu. Yurt içinde ise sektör bazında önemli gelişmeler yaşanıyor. Türkiye'nin kuru meyve ve mamulleri ihracatı yılın ilk yarısında yüzde 3,1 artışla 851 milyon doları aşarak Avrupa Birliği ülkeleri ve Almanya'nın başını çektiği pazarlarda güçlü bir performans sergiledi. Öte yandan, beyaz eşya devi Arçelik'in ilk çeyrek bilançosunda beklentilerin üzerinde net zarar açıklaması ve Koza Grubu'nun daha önce duyurulan birleşme kararını mevcut piyasa koşulları nedeniyle sonlandırması, farklı sektörlerdeki dinamiklerin çeşitliliğini gözler önüne serdi.
İş Gücü Piyasasında Konkordato ve Hak Arayışı
Ekonomideki bu iyileşme beklentilerine rağmen, iş gücü piyasasında şirketlerin konkordato süreçleri ve işçi alacakları önemli bir gündem maddesi olmaya devam ediyor. Geçen yıl başlayan ve 2025'in ilk yarısında da artış gösteren konkordato ilanları, binlerce çalışanı etkiliyor. Bu zorlu süreçte, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) bünyesindeki Ücret Garanti Fonu'nun rolü büyük önem taşıyor. İşverenlerin ödeme güçlüğüne düşmesi durumunda, işçilerin üç aya kadar olan ödenmeyen ücret alacaklarını bu fondan talep edebileceği belirtiliyor. Emekli işçilerin durumu ise özel bir düzenlemeye tabi; işsizlik sigortası primi ödeyenler faydalanabilirken, yalnızca sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödeyen emeklilerin fondan yararlanması mümkün olmuyor; ancak son bir yıl içinde işsizlik sigortası kapsamında çalışmış olanlar için istisnai durumlar mevcut.
Yapay Zeka ve Savunma Sanayinde Dönüşüm
Küresel ekonomi ve iş yapış biçimleri, yapay zeka (YZ) teknolojisinin etkisiyle köklü bir dönüşüm geçiriyor. Çip devi Nvidia'nın CEO'su Jensen Huang, "Yapay zeka kullanmıyorsanız, işinizi yapay zeka kullanan birine kaptıracaksınız" uyarısında bulunarak, YZ'nin yeni iş alanları yaratırken mevcut işleri de farklılaştıracağını vurguladı. Huang, YZ'nin "büyük bir eşitlik" sağlayarak herkesi sanatçı, yazar veya programcı yapabileceğini ifade etti. Bu dönüşümle birlikte, sağlık, eğitim ve imalat gibi sektörlerde devrim niteliğinde değişimlerin yaşanacağı ve bu gelişmeleri desteklemek için "yapay zeka fabrikalarına" ihtiyaç duyulacağı öngörülüyor. Aynı zamanda, Türkiye de savunma sanayinde küresel liderlerle arasındaki farkı hızla kapatarak, yüksek teknoloji odaklı üretim ve ihracat kapasitesini artırma hedefinde. Bakan Şimşek, bu alandaki 1100'den fazla projenin ve 100 milyar doları aşan değerin altını çizerek, savunma sanayinde kazanılan bilgi birikiminin diğer stratejik sektörlere de aktarılacağını belirtti.
Küresel Ticaret ve Sektörel Gelişmeler
Uluslararası ticarette de hareketli günler yaşanıyor. ABD Başkanı Donald Trump ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, transatlantik ticaret ilişkilerini güçlendirmek üzere bir araya gelme kararı aldı. Ticaret anlaşması ihtimalinin yüzde 50 olduğunu belirten Trump'ın açıklamalarına karşılık, AB tarafı müzakerelerin yakın olduğunu ancak başarısızlık durumunda misilleme tarifelerine hazır olduğunu duyurdu. Yurt içinde ise sektör bazında önemli gelişmeler yaşanıyor. Türkiye'nin kuru meyve ve mamulleri ihracatı yılın ilk yarısında yüzde 3,1 artışla 851 milyon doları aşarak Avrupa Birliği ülkeleri ve Almanya'nın başını çektiği pazarlarda güçlü bir performans sergiledi. Öte yandan, beyaz eşya devi Arçelik'in ilk çeyrek bilançosunda beklentilerin üzerinde net zarar açıklaması ve Koza Grubu'nun daha önce duyurulan birleşme kararını mevcut piyasa koşulları nedeniyle sonlandırması, farklı sektörlerdeki dinamiklerin çeşitliliğini gözler önüne serdi.
#Ekonomi
#Piyasalar
#Yatırım
#ABD
#Türkiye
#Borsa
#Teknoloji
#Faiz
#MerkezBankası
#Enflasyon
#Enerji