AU TR
Autr

Autr

1 ay önce

Küresel Gündemden Son Haberler: Yapay Zeka Rallisi, Kritik Mineral Riskleri ve Türkiye'nin Enerji Hamlesi



Yapay Zeka Rallisi Piyasaları Coşturdu, Endişeler Devam Ediyor
Geride bıraktığımız haftada küresel finans piyasaları, yapay zeka (AI) alanındaki çarpıcı gelişmelerle hareketlendi. Teknoloji devi Alphabet'in (Google) yeni ve iddialı yapay zeka modeli Gemini 3 ile özel TPU çiplerindeki ilerlemeleri tanıtması, piyasalarda büyük bir heyecan yarattı. Bu gelişme, Alphabet hisselerini %6,3 oranında yükselterek teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite endeksinin son altı ayın en iyi günlük kapanışını yapmasını sağladı. Gemini 3'ün zeka testlerindeki üstün performansı (142 IQ puanı) yatırımcıların iştahını kabartsa da, bazı analistler Alphabet'in yapay zeka yarışındaki potansiyel dominasyonunun ekosistemdeki diğer oyuncuları olumsuz etkileyebileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. Ayrıca, Wall Street'te yapay zeka odaklı hisselerdeki değerleme endişeleri ve S&P 500'deki dalgalanmalar, piyasalardaki temkinli duruşun sürdüğünü gösteriyor. Kripto piyasalarında ise BlackRock'ın spot Bitcoin ETF'inden önemli çıkışlar yaşandı.

Kritik Minerallerde Çin Hakimiyeti: Küresel Ekonomi İçin Yeni Bir Risk mi?
Yapay zeka teknolojilerinin yükselişi ve yeşil enerji dönüşümü, kritik minerallerin stratejik önemini bir kez daha gözler önüne serdi. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, dünya ekonomisi için kritik mineraller tedarik zincirindeki aşırı konsantrasyonun, 1970'lerdeki petrol krizine benzer bir "kritik mineraller krizi" riskini taşıdığına dikkat çekti. Birol, özellikle Çin'in nadir toprak elementleri ve diğer 19 stratejik mineralin rafine süreçlerindeki %70-91'lik eşsiz hakimiyetinin, enerji, sanayi, yapay zeka ve savunma teknolojileri gibi birçok kritik sektör için büyük bir tehdit oluşturduğunu vurguladı. ABD, Avrupa ve diğer ülkelerin çeşitlendirme çabalarına rağmen, Çin'in bu alandaki ağırlığının uzun süre devam edeceği ve bu durumun küresel jeopolitik dengeler üzerinde etkili olacağı öngörülüyor.

Türkiye'den Yenilenebilir Enerjiye Güçlü Adım ve Önemli Ekonomik Gelişmeler
Türkiye, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen YEKA GES-2025 Yarışmaları ile yenilenebilir enerji kapasitesini artırma yolunda önemli bir adım attı. Bolu'dan Manisa'ya kadar yedi ilde toplam 650 MW'lık güneş enerjisi santrali kapasitesinin tahsis edildiği yarışmalar büyük ilgi gördü. Bakan Alparslan Bayraktar, bu yatırımların yaklaşık 400 milyon dolarlık bir hacme ulaşacağını, 500 bin hanenin elektrik ihtiyacını karşılayacağını ve YEKA ömrü boyunca yaklaşık 2 milyar doların üzerinde doğal gaz ithalatının önüne geçerek 800 bin ton karbon emisyonunu azaltacağını belirtti. Özellikle Manisa Demirköprü Barajı üzerine kurulacak 35 MW'lık ilk yüzer GES projesiyle bir ilke imza atılacak olması dikkat çekti. Öte yandan, Rekabet Kurulu'nun, yerinde inceleme sırasında veri sildiği tespit edilen Coca-Cola'ya 282 milyon TL'lik rekor bir idari para cezası uygulaması da gündemin öne çıkan ekonomik başlıklarından oldu. Bu ceza, şirketlere veri silme girişimlerinin ağır sonuçları olabileceği mesajını verdi.

Küresel Diplomasi ve Yerel Sosyal Gündemden Notlar
Uluslararası alanda, ABD'li yetkililerin Ukrayna'nın olası bir barış anlaşmasının şartlarını kabul ettiğini iddia etmesi diplomatik trafiği hızlandırdı. Avrupa Parlamentosu ise 1,5 milyar avroluk bütçeli "Avrupa Savunma Sanayi Programı (EDIP)"nı kabul ederek hem kendi savunma kapasitesini güçlendirmeyi hem de Ukrayna'ya desteği artırmayı hedeflediğini gösterdi. Ekonomik cephede, ABD'de özel sektör istihdam kaybının hızlandığı ve üretici enflasyonunun enerji-gıda maliyetleriyle arttığı gözlemlendi. Türkiye'de ise TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, asgari ücretin artık ülkenin %45'ini ilgilendiren bir "geçim ücreti" haline geldiğini vurgulayarak, konunun önemine işaret etti. Ayrıca gayrimenkul sektöründe imar planı değişiklikleriyle oluşan değer artışından %90'a varan payın idareye aktarılması düzenlemesi, sektörde fizibilite zorlukları yaratacağı endişesiyle tartışılmaya devam ediyor. Türkiye Sigorta ise müşterilerine bireysel ürünlerde taksit kampanyaları ve geliştirilmiş hizmetler sunarak erişilebilirliği artırma hedefinde olduğunu duyurdu.