Türkiye Ekonomisinde Hareketli Gündem: Asgari Ücret, Emeklilik ve Turizm
Türkiye, yıl sonuna doğru yaklaşırken önemli ekonomik ve sosyal konularla meşgul. 2026 yılı asgari ücretini belirleme çalışmaları Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun ilk toplantılarıyla başladı. TÜRK-İŞ’in komisyon yapısındaki sorunlar nedeniyle katılmama kararına rağmen görüşmeler devam ediyor ve 31 Aralık'a kadar yeni ücretin belirlenmesi bekleniyor. Halihazırda net 22 bin 104 lira 67 kuruş olan asgari ücretin, kişi başına düşen gelirden aldığı payın son 50 yılda önemli ölçüde azalarak 2025'te yüzde 43,6'ya gerilemesi dikkat çekiyor. Emeklilik dilekçesi verme tarihi ise emekli aylığı ve kıdem tazminatı miktarı üzerinde belirleyici oluyor; özellikle brüt ücreti yüksek işçiler ve kamu çalışanları için 2026 Ocak ayından sonra dilekçe vermek, kıdem tazminatı tavanındaki yüzde 18 ila 20'lik artış sayesinde daha avantajlı hale geliyor. Öte yandan, Kasım 2025'te yüzde 2,61 artışla 2,8 milyon yabancı ziyaretçiyi ağırlayan Türkiye turizmi, yılın ilk 11 ayında 50 milyon sınırını aşarak ülke ekonomisine önemli katkı sunmayı sürdürüyor. Tarımsal girdi ve yurt dışı üretici fiyat endekslerindeki yıllık yüzde 30’u aşan artışlar ise enflasyonist baskıların devam ettiğini gösteriyor.

Avrupa Otomotiv Sektöründe Yeni Dönem ve Türk Sanayisinin Endişeleri
Avrupa Komisyonu, otomotiv sektörünü temiz ve rekabetçi hale getirmek amacıyla "Otomotiv Paketi"ni açıkladı. Paket, 2035'ten itibaren emisyon azaltım hedeflerinde esneklikler sunarak içten yanmalı motorlu araçların (e-yakıtlar ve biyoyakıtlarla) satışına devam etme imkanı tanıyor. Ayrıca, küçük elektrikli araçlara teşvikler ve AB içinde tamamen batarya değer zinciri oluşturmak için 1,8 milyar Euro'luk bir "Batarya Güçlendirme Programı" öngörülüyor. Ancak, pakette yer alan "Made in EU - AB’de Üretilmiştir" vurgusu, ihracatının yüzde 60'ından fazlasını Avrupa'ya yapan Türk otomotiv sanayisinde ciddi endişelere yol açtı. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, bu tanımın Türkiye’yi dışarıda bırakmasının Gümrük Birliği’nin işlevini yitirmesine neden olabileceği uyarısında bulunarak, Türkiye'nin AB otomobil ithalatında ikinci, ihracatında üçüncü sırada olması nedeniyle bu tanıma dahil edilmesinin hayati önem taşıdığını belirtti.

Küresel Piyasalar ve Jeopolitik Riskler Etkisinde
Küresel ekonomide jeopolitik çatışmalar, iç siyaset ve demografik değişimlerin piyasaları derinden etkilediği bir döneme girildi. Ünlü milyarder yatırımcı Ray Dalio, 2008 krizinden bu yana piyasaların sadece rakamlardan ibaret olmadığını, devletlerin artık aktif birer yatırımcı ve yönlendirici rol üstlendiğini vurguluyor. Enerji piyasalarında ise Rusya'nın Çin'e sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ihracatı Kasım 2025'te tarihi bir zirveye ulaşarak, Rusya'yı Çin'in ikinci en büyük tedarikçisi konumuna getirdi ve Rusya Avrupa pazarındaki kayıplarını Asya'da telafi etmeye çalışıyor. Irak'ın kuzeyindeki petrol ihracatı konusunda ise Irak devlet petrol şirketi SOMO, bölgedeki şirketlerin petrolü Irak yönetimine teslim etme yükümlülüğünü sürdürdüğünü bildirdi. Bu gelişmelerin etkisiyle piyasalarda hareketlilik devam ediyor; 22 Aralık 2025 itibarıyla gram altın 6.068 TL seviyelerini aşarken, Dolar/TL 42.82 TL, Euro/TL ise 50.24 TL seviyelerinden işlem görüyor.

Bankacılıkta Dönüşüm ve Toplumsal Fayda Odaklı Büyüme
Bankacılık sektörü, 2026 yılına temkinli ancak verimlilik ve nitelik odaklı bir geçiş dönemi olarak bakıyor. Halkbank Genel Müdürü Osman Arslan, aktif kalitesinin korunması, dengeli ve seçici kredi büyümesi ile bilanço dayanıklılığının güçlendirilmesinin öncelikler arasında olduğunu belirtti. Halkbank, 2025'in ilk dokuz ayında aktif büyüklüğünü yüzde 34 artırarak 4 trilyon lirayı aşarken, esnaf, KOBİ'ler ile kadın ve genç girişimcilere 2025'te 155 milyar TL'nin üzerinde finansman sağlayarak reel ekonomiye katkısını sürdürdü. Orta Vadeli Program (OVP) hedefleri doğrultusunda dezenflasyon, mali disiplin ve tek haneli işsizlik oranına ulaşma beklentisiyle birlikte, cari açığın da yüzde 1 seviyesinde istikrar kazanması öngörülüyor. Sektörde dijitalleşmenin hız kazanacağı 2026'da yapay zeka ve veri analitiği kullanımı yaygınlaşacak. Finans sektörü uzmanları, artık sadece hız ve dijitalleşmenin yeterli olmadığını, toplumsal fayda, finansal kapsayıcılık ve finansal okuryazarlığın yeni eşik noktalarını oluşturduğunu vurguluyor. Monzo gibi örneklerin gösterdiği üzere, finans kuruluşlarının kullanıcıların finansal farkındalığını ve kontrolünü artıran, güven üreten bir rol üstlenmesi gerektiği belirtiliyor. Türkiye'deki kooperatiflere yönelik açıklanan 4,5 milyar liralık kredi hacmi de bu "toplumsal fayda" odaklı yaklaşımların somut bir örneğini teşkil ediyor.