Autr
20 saat önce
Enerji, Yapay Zeka ve Sürdürülebilir Dönüşüm Gündemi: Türkiye ve Dünya'dan Kritik Gelişmeler
Küresel Enerji ve Yapay Zeka Çıkmazı: "Elektrik Çağı"nın Yükü
2026'ya yaklaşırken enerji dünyasında söylemler, "dönüşüm" ve "net sıfır" gibi kavramlardan "dayanıklılık testi"ne doğru evriliyor. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol'un altını çizdiği üzere, dünya elektriğe her zamankinden daha bağımlı hale geliyor ve bu durum, planlama hatalarını affetmiyor. Özellikle yapay zeka (AI) alanındaki devasa yatırımlar, OpenAI, Google ve Microsoft gibi teknoloji devlerinin veri merkezi ihtiyaçları nedeniyle ABD'deki yerel elektrik şebekeleri üzerinde ciddi bir baskı oluşturuyor. Bu durum, yapay zekanın gelecekteki enerji maliyetlerini ve küresel enerji dengesini nasıl etkileyeceğine dair kritik soruları beraberinde getiriyor.
Türkiye'nin Adil Geçiş Yol Haritası ve Yeşil Dönüşüm Finansmanı
Türkiye de enerji dönüşümünde önemli adımlar atıyor. WWF-Türkiye, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFİA) iş birliğinde hazırlanan "Türkiye için Adil Geçiş Finansmanı Mekanizması Önerisi" raporu açıklandı. Rapora göre, enerji, sanayi ve ulaşım sektörleri ülke emisyonlarının %70'inden fazlasını oluştururken, düşük karbonlu üretime geçişin sadece bir iklim politikası olmaktan öte, istihdamın yeniden yapılandırılması, bölgesel kalkınma ve sosyal politika boyutlarını içeren bütüncül bir dönüşüm alanı olduğu vurgulanıyor. Önerilen mekanizma, ulusal bütçe ve kalıcı gelir kaynaklarına dayalı, çok paydaşlı bir yapı sunarak iş gücü dönüşümü, eğitim ve yerel kalkınma gibi sosyal boyutlara da kaynak aktarılmasını hedefliyor. Bu stratejik yaklaşım, Türkiye'nin yeşil dönüşüm sürecinde kimseyi geride bırakmama taahhüdünü güçlendiriyor.
Yapay Zeka Etiği ve Çin'in Yeni Regülasyon Hamlesi
Yapay zeka teknolojilerinin hızla yayılması, beraberinde etik ve güvenlik tartışmalarını da getiriyor. Avrupa Birliği'nin kapsamlı yapay zeka yasası gibi düzenlemelerin ardından, Çin de insan benzeri duygusal etkileşim sunan yapay zeka ürün ve hizmetlerine yönelik yeni taslak kuralları kamuoyu görüşüne sundu. Bu kurallar, sağlayıcıların ürünün tüm yaşam döngüsünde güvenlik sorumluluğunu üstlenmesini, algoritma denetimi ve veri güvenliği sistemleri kurmasını zorunlu kılıyor. Özellikle psikolojik risklere odaklanan taslak yönetmelik, kullanıcıların duygusal durumunu ve bağımlılık derecesini izlemeyi, aşırı kullanım belirtilerinde müdahale etmeyi ve uyarı yapmayı şart koşuyor. Ulusal güvenliği tehdit eden, söylenti yayan veya şiddeti teşvik eden içerikler ise kesinlikle yasaklanarak yapay zekanın sorumlu kullanımının altı çiziliyor.
Türkiye'de Ulaştırma ve Sanayide Kapasite Artışı
Türkiye'nin altyapı ve sanayi alanındaki gelişim hamleleri de devam ediyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Sabiha Gökçen Havalimanı'nda yolcu kapasitesini artıracak Terminal 1 Renovasyon Projesi'nin ilk fazının 29 Aralık Pazartesi günü hizmete açılacağını duyurdu. Son yıllarda artan yolcu talebine cevap veren bu proje, Terminal 1 ile Terminal 2'yi bir bağlantı köprüsüyle entegre ederek havalimanının toplam kapasitesine yıllık 5,5 milyon yolcu ekleyecek. Aynı zamanda, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından Türkiye genelindeki 218 Organize Sanayi Bölgesi (OSB) için 2026'da uygulanacak elektrik dağıtım bedelleri belirlendi. Bu düzenlemeler, sanayi üretiminin enerji maliyetleri üzerinde doğrudan etkili olacak ve Türkiye ekonomisinin büyüme dinamiklerini şekillendirmeye devam edecek.