Küresel Ticarette Yeni Dengeler: ABD-Çin Gerilimi ve Türkiye'nin Rolü
2025 yılı, dünya ekonomisi ve jeopolitiğinde önemli dönüşümlere sahne oldu. ABD Başkanı Donald Trump'ın ikinci iktidar döneminde, Çin ile yaşanan ticaret savaşları ve gümrük tarifesi restleşmeleri küresel ticaret dengelerini yeniden şekillendirdi. Washington'ın çip kısıtlamaları ve Pekin'in kritik mineraller üzerindeki kontrolü gibi konular, diplomatik müzakereleri ekonomi yetkililerinin sahasına taşıdı. Bu gerilimlerin ortasında Çin, Rusya ile bağlarını güçlendirme ve "çok kutupluluk" ile "Küresel Güney" söylemlerini öne çıkarma stratejisi izledi. Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi'nde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya gelerek, daha adil bir küresel yönetim sistemi için işbirliği çağrısı yaptı ve Türkiye'yi "Küresel Güney'in önemli bir üyesi" olarak nitelendirdi. Yılın son ayları ise Japonya Başbakanı Takaiçi Sanae'nin Tayvan'a askeri müdahale imasıyla Çin ile Japonya arasında derin bir diplomatik krize sahne oldu.

Türkiye'de Bölgesel Yaşam Maliyeti Farklılıkları ve Bankacılık Sektöründeki Rekor Karlar
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 Bölgesel Satınalma Gücü Paritesi (BSGP) sonuçlarını açıklayarak ülkedeki yaşam maliyeti farklılıklarını gözler önüne serdi. Buna göre, İstanbul yüzde 112,6 endeks değeriyle Türkiye ortalamasına göre en pahalı şehir olurken, Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesi yüzde 91,5 ile en uygun yaşam maliyetine sahip bölge olarak belirlendi. Konut ve eğitim gibi ana harcama gruplarında İstanbul'un pahalılığı dikkat çekerken, özellikle Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan gibi Doğu illeri birçok kategoride en ucuz bölgeler arasında yer aldı. Öte yandan, bankacılık sektörü 2025'in ilk 11 ayında net karını bir önceki yıla göre yüzde 45 artırarak 842,8 milyar liraya ulaştırdı. Toplam aktifler yüzde 44 artışla 45 trilyon liraya yükselirken, sermaye yeterlilik rasyolarındaki iyileşme sektörün dayanıklılığını pekiştirdi. Ancak takipteki alacaklar oranındaki sınırlı artış, kredi hacmindeki büyümeye rağmen varlık kalitesinde dikkatli olunması gerektiğini gösterdi.

2026 Ekonomik Beklentileri ve Dijital Bankacılık Dönüşümü
ING Türkiye Genel Müdürü Alper Gökgöz, 2026 yılına ilişkin önemli ekonomik beklentilerini paylaştı. Gökgöz, yıl sonunda enflasyonun yaklaşık yüzde 22, Dolar/TL kurunun 51 ve politika faizinin ise yüzde 27 seviyesinde gerçekleşmesini öngördüğünü belirtti. Faiz oranlarındaki düşüşle birlikte bankacılık sektörünün net faiz marjlarında iyileşme beklenen 2026'da, sektörün 2025'e kıyasla daha güçlü bir performans sergileyeceği tahmin edildi. 2025'in dijital bankacılık rekabetinin belirginleştiği bir yıl olduğunu vurgulayan Gökgöz, yapay zeka ve yeni nesil teknolojilerin dijital dönüşümü hızlandırdığını, "bankacının artık cebe girdiğini" ifade etti. Merkez Bankası'nın yılın ilk yarısında attığı adımlar sayesinde Türk lirası varlıkların istikrar kazandığı ve rezervlerin tarihi seviyelere ulaştığı kaydedilirken, Orta Vadeli Program (OVP) da dezenflasyonu destekleyen bir çerçeve sundu.

Cumhuriyet'in Ekonomik Bağımsızlık Mirası: İzmir İktisat Kongresi'nin Yeni Görsel Hafızası
Cumhuriyet tarihinin en kritik dönemeçlerinden biri olan 1923 İzmir İktisat Kongresi'ne ait, Anıtkabir Arşivi'nde keşfedilen 60'tan fazla fotoğrafın yer aldığı özel bir albüm "Sıra İktisadi Zafer’de" başlığıyla yayımlandı. Doç. Dr. Doğan Çetinkaya tarafından gün yüzüne çıkarılan bu tarihi görseller, sadece devlet erkanını değil, stantlarda bekleyen çocukları, üreticileri ve sıradan vatandaşları da kapsayan bir toplumsal panorama sunuyor. Kongrenin, Lozan'da devam eden kapitülasyon tartışmalarına bir cevap niteliği taşıdığı ve temel vurgunun sömürgecilik ve emperyalizm karşıtı "iktisadi bağımsızlık" olduğu belirtildi. Albümdeki fotoğraflar, Hayriye, Emine, Şefike ve Rukiye Hanım gibi kadın delegelerin kürsüden konuşma yaparak kongredeki aktif rolünü de kanıtlıyor. Ayrıca yıllarca ders kitaplarında kongreye ait olduğu düşünülen meşhur Atatürk ve Latife Hanım fotoğrafının aslında birkaç hafta önce düzenlenen Kadınlar Kongresi'ne ait olduğu da bu yeni çalışmayla netleşti.