Autr
2 saat önce
2025 Yıl Sonu Değerlendirmesi: Ekonomide Dalgalanmalar, Piyasalar ve Yeni Yıl Yükümlülükleri
Türkiye ekonomisi, 2025 yılını çeşitli makroekonomik göstergelerde kaydedilen dalgalanmalarla tamamladı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2025 Kasım ayında hizmet üretici fiyat endeksi (H-ÜFE) aylık bazda yüzde 0,70 oranında düşerken, yıllık artış yüzde 34,93 seviyesinde gerçekleşti. Özellikle gayrimenkul hizmetleri yıllık yüzde 42,22'lik artışla dikkat çekti. Dış ticaret cephesinde ise Kasım ayında ihracat yüzde 1,3 artışla 22,5 milyar dolara, ithalat yüzde 2,6 artışla 30,5 milyar dolara yükseldi. Bu durum, dış ticaret açığının yıllık yüzde 6,3 artarak 7,9 milyar dolara ulaşmasına neden oldu. Ocak-Kasım döneminde ise dış ticaret açığı yüzde 12,6'lık bir artışla 82,6 milyar dolar seviyesine çıktı. Yıl boyunca döviz piyasaları da hareketliydi; dolar, euro ve sterlin, Türk Lirası karşısında sırasıyla yüzde 21,49, yüzde 38,47 ve yüzde 31,50 oranlarında önemli değer kazanımları yaşadı.
Yeni Yılın Getirdiği Mali Yükler ve Gıda Fiyatlarındaki Değişim
2026 yılına girerken Cumhurbaşkanı Kararı ile vergi ve harçlarda yeniden değerleme oranı yüzde 25,49 yerine yüzde 18,95 olarak uygulanarak artışa gidildi. Bu kapsamda, yurt dışı çıkış harcı 1000 TL'den 1190 TL'ye, B sınıfı sürücü belgesi harcı 5.678 TL'den 6.754 TL'ye yükseldi. Yurt dışından getirilen akıllı telefonlar için uygulanan IMEI kayıt ücreti ise 2026 yılı için 54.258 TL olarak belirlendi. Tüketici cephesinde ise, Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) raporuna göre 2025 genelinde marketlerde takip edilen 41 ürünün 28'inde fiyat artışı yaşanırken, üretici ile market arasındaki fiyat farkı havuçta yüzde 324,1 gibi rekor seviyelere ulaştı. Tarım ürünlerindeki bu önemli fiyat dalgalanmaları, hem üreticileri hem de tüketicileri yakından ilgilendiriyor.
Küresel Piyasaların Seyri ve Merkez Bankası Politikaları
Küresel piyasalarda değerli metaller için 2025 yılı rekorlarla dolu bir dönem oldu. Altın ve gümüş, yıl boyunca yükselişini sürdürerek rekor seviyelere ulaştı. Altın, 1979'dan bu yana en iyi yıllık performansını sergileyerek yüzde 65'ten fazla değer kazandı. Ancak yılın son işlem gününde her iki metalde de düşüşler yaşandı; spot altın yüzde 0,6 gerileyerek 4.311 dolar, gümüş ise yüzde 6 düşüşle 71,4 dolar seviyesine indi. Bu düşüşte, değerli metallerde vadeli işlem sözleşmeleri için teminat gerekliliklerinin artırılması etkili oldu. ABD Merkez Bankası (Fed) ise Aralık ayı toplantı tutanaklarında politika faizini 25 baz puan düşürerek yüzde 3,50-3,75 aralığına indirdiğini açıkladı. Tutanaklar, yetkililerin enflasyon hedefine ulaşma konusunda temkinli bir duruş sergilediğini ve gelecek faiz adımlarının verilere bağlı olacağını gösterdi.
Asya'da Ticari Gerginlikler ve Sektörel Düzenlemeler
Asya'nın iki büyük ekonomisi Japonya ve Çin arasındaki diplomatik gerilimler, ticari ilişkilerde de belirginleşti. Japon iş liderlerinin Pekin'e planladıkları yıllık ekonomik toplantı seyahati, Tayvan konusundaki siyasi anlaşmazlıklar nedeniyle ertelendi. Bu durum, 13 yıldan uzun bir süredir ilk kez diplomatik bir çıkmazın ekonomik diyaloğu aksatmasına işaret ediyor. İç piyasalarda ise Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, LPG tüplerinde takip sistemi kurulması zorunluluğunu getiren tebliği yayımladı. Bu düzenlemeyle dağıtıcıların 31 Aralık 2027 tarihine kadar sisteme geçiş yapmaları gerekecek.
Yeni Yılın Getirdiği Mali Yükler ve Gıda Fiyatlarındaki Değişim
2026 yılına girerken Cumhurbaşkanı Kararı ile vergi ve harçlarda yeniden değerleme oranı yüzde 25,49 yerine yüzde 18,95 olarak uygulanarak artışa gidildi. Bu kapsamda, yurt dışı çıkış harcı 1000 TL'den 1190 TL'ye, B sınıfı sürücü belgesi harcı 5.678 TL'den 6.754 TL'ye yükseldi. Yurt dışından getirilen akıllı telefonlar için uygulanan IMEI kayıt ücreti ise 2026 yılı için 54.258 TL olarak belirlendi. Tüketici cephesinde ise, Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) raporuna göre 2025 genelinde marketlerde takip edilen 41 ürünün 28'inde fiyat artışı yaşanırken, üretici ile market arasındaki fiyat farkı havuçta yüzde 324,1 gibi rekor seviyelere ulaştı. Tarım ürünlerindeki bu önemli fiyat dalgalanmaları, hem üreticileri hem de tüketicileri yakından ilgilendiriyor.
Küresel Piyasaların Seyri ve Merkez Bankası Politikaları
Küresel piyasalarda değerli metaller için 2025 yılı rekorlarla dolu bir dönem oldu. Altın ve gümüş, yıl boyunca yükselişini sürdürerek rekor seviyelere ulaştı. Altın, 1979'dan bu yana en iyi yıllık performansını sergileyerek yüzde 65'ten fazla değer kazandı. Ancak yılın son işlem gününde her iki metalde de düşüşler yaşandı; spot altın yüzde 0,6 gerileyerek 4.311 dolar, gümüş ise yüzde 6 düşüşle 71,4 dolar seviyesine indi. Bu düşüşte, değerli metallerde vadeli işlem sözleşmeleri için teminat gerekliliklerinin artırılması etkili oldu. ABD Merkez Bankası (Fed) ise Aralık ayı toplantı tutanaklarında politika faizini 25 baz puan düşürerek yüzde 3,50-3,75 aralığına indirdiğini açıkladı. Tutanaklar, yetkililerin enflasyon hedefine ulaşma konusunda temkinli bir duruş sergilediğini ve gelecek faiz adımlarının verilere bağlı olacağını gösterdi.
Asya'da Ticari Gerginlikler ve Sektörel Düzenlemeler
Asya'nın iki büyük ekonomisi Japonya ve Çin arasındaki diplomatik gerilimler, ticari ilişkilerde de belirginleşti. Japon iş liderlerinin Pekin'e planladıkları yıllık ekonomik toplantı seyahati, Tayvan konusundaki siyasi anlaşmazlıklar nedeniyle ertelendi. Bu durum, 13 yıldan uzun bir süredir ilk kez diplomatik bir çıkmazın ekonomik diyaloğu aksatmasına işaret ediyor. İç piyasalarda ise Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, LPG tüplerinde takip sistemi kurulması zorunluluğunu getiren tebliği yayımladı. Bu düzenlemeyle dağıtıcıların 31 Aralık 2027 tarihine kadar sisteme geçiş yapmaları gerekecek.