Autr
3 saat önce
Türkiye Ekonomisinde Yıl Sonu Panoraması: Enflasyonla Kararlı Mücadele, Rekor Gayrimenkul Satışları ve Küresel Servet Dinamikleri
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2025 yılının sonunda yaptığı açıklamada, para ve maliye politikaları ile yapısal dönüşümlerden oluşan bütüncül bir yaklaşımla enflasyonla kararlı mücadeleye 2026'da da devam edileceğini vurguladı. Bu kararlılığın somut bir göstergesi olarak, Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) başta olmak üzere çeşitli vergi ve harçlarda 2026 yılı için beklenen yeniden değerleme oranı olan yüzde 25,49 yerine, Cumhurbaşkanlığı kararıyla oran yüzde 18,95'e indirildi. Bu sayede en düşük MTV tutarının 6 bin liranın altına çekilmesi hedefleniyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu da benzer şekilde köprü ve otoyol geçiş ücretlerinde öngörülen artış oranlarının yüzde 18,75 ile 25,93 aralığında sınırlandırıldığını duyurdu. Bankacılık sektöründen gelen açıklamalar da ekonomik beklentileri şekillendirdi. Ziraat Bankası Genel Müdürü Alpaslan Çakar, 2026'da dezenflasyon sürecindeki kalıcı iyileşmeye paralel olarak para politikasında kademeli bir gevşeme patikasına girileceğini ve politika faizinin yıl sonunda yüzde 30'un altında kapanabileceğini öngördüklerini belirtti. Çakar, bankacılık sektörünün 2025'i güçlü bilanço yapısı ve yüzde 30'lara ulaşan öz kaynak karlılığıyla tamamladığını, 2026'da makroekonomik göstergelerde daha belirgin iyileşmeler beklediklerini ifade etti.
Yurt İçi Piyasaların Nabzı: Rekor Konut Satışları, Tarım Fiyatları ve Altyapı Hamleleri
Türkiye'de gayrimenkul sektörü, 2025 yılında tarihi bir rekora imza atarak toplamda 3 milyon 300 bin seviyesine ulaştı. Konut satışları da 1 milyon 600 bini aşarak en çok konut satılan yıl oldu. Yüksek konut faizlerine rağmen peşin ağırlıklı satışların etkisiyle gelen bu rekorun yanı sıra, ev sahipliği oranı da yıllar sonra ilk kez artarak yüzde 57,1'e yükseldi. Sektördeki bir diğer önemli gelişme ise, 81 ilde başlatılan 500 bin sosyal konut projesi oldu; başvuruları alınan projelerde kura çekimleri devam ederken, İstanbul'da kira fiyatlarını dengelemek amacıyla 15 bin konut daha üretileceği açıklandı. Tarım cephesinde ise, Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar'ın açıklamalarına göre, 2025 yılının zam şampiyonu market ve üreticide limon olurken, Aralık ayında havuçta üretici-market fiyat farkının yüzde 324,1'e ulaştığı görüldü. Arz-talep dengesizlikleri ve sera sezonu geçişleri fiyat değişimlerinde etkili oldu. Enerji sektöründe Aksa Doğalgaz'ın Adapazarı gaz dağıtım şirketi AGDAŞ'ı satın almasıyla abone sayısını 8,3 milyona çıkararak pazar payını yaklaşık yüzde 40'a yükseltmesi dikkat çekti. Savunma sanayisinde ise Aselsan ile ASFAT arasında 225 milyon euroluk deniz platformları savaş sistemleri tedarik ve entegrasyonu sözleşmesi imzalandı.
Küresel Arenada Servet Dalgalanmaları ve Otomotivdeki Çin Rüzgarı
2024 ve 2025 yılları, küresel zenginler için tarihi bir servet artışına sahne oldu. Bloomberg Milyarderler Endeksi'ne göre, dünyanın en zengin 500 ismi servetlerine toplamda 2,2 trilyon dolar ekleyerek kolektif serveti 11,9 trilyon dolara taşıdı. Bu artışta yapay zeka coşkusu, hisse senedi piyasaları ve kripto varlıklardaki yükseliş etkili oldu. Elon Musk 600 milyar doları aşan servetiyle dikkat çekerken, Oracle Yönetim Kurulu Başkanı Larry Ellison yapay zeka yatırımlarıyla öne çıktı. Gina Rinehart nadir toprak elementleri pazarında stratejik bir güç haline gelirken, Donald Trump'ın servetinin yüzde 70 arttığı gözlemlendi. Ancak, bu dönemde büyük kayıplar yaşayan milyarderler de oldu; Filipinli Manuel Villar gayrimenkul şirketinin hisselerinde yüzde 80 düşüşle 18 milyar dolar kaybetti, Michael Saylor Bitcoin'deki değer kaybıyla geriledi ve Çinli yemek teslimat platformu Meituan'ın kurucusu Wang Xing de iç piyasa rekabeti nedeniyle zorlu bir yıl geçirdi. Küresel piyasaların bir diğer önemli dinamiği ise Çinli elektrikli otomobillerin Avrupa pazarındaki yükselişi oldu. Kasım ayında Avrupa'daki elektrikli araç pazarında yüzde 12,8'lik rekor paya ulaşan Çinli markalar, AB'nin ek gümrük tarifelerine rağmen büyümesini sürdürdü. BYD, Chery ve Leapmotor gibi markalar önemli satış artışları kaydederken, Avrupalı yerli üreticiler rekabetle başa çıkma ve fosil yakıtlı otomobillerden kademeli çıkış kurallarını gevşetme arayışında.
Yurt İçi Piyasaların Nabzı: Rekor Konut Satışları, Tarım Fiyatları ve Altyapı Hamleleri
Türkiye'de gayrimenkul sektörü, 2025 yılında tarihi bir rekora imza atarak toplamda 3 milyon 300 bin seviyesine ulaştı. Konut satışları da 1 milyon 600 bini aşarak en çok konut satılan yıl oldu. Yüksek konut faizlerine rağmen peşin ağırlıklı satışların etkisiyle gelen bu rekorun yanı sıra, ev sahipliği oranı da yıllar sonra ilk kez artarak yüzde 57,1'e yükseldi. Sektördeki bir diğer önemli gelişme ise, 81 ilde başlatılan 500 bin sosyal konut projesi oldu; başvuruları alınan projelerde kura çekimleri devam ederken, İstanbul'da kira fiyatlarını dengelemek amacıyla 15 bin konut daha üretileceği açıklandı. Tarım cephesinde ise, Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar'ın açıklamalarına göre, 2025 yılının zam şampiyonu market ve üreticide limon olurken, Aralık ayında havuçta üretici-market fiyat farkının yüzde 324,1'e ulaştığı görüldü. Arz-talep dengesizlikleri ve sera sezonu geçişleri fiyat değişimlerinde etkili oldu. Enerji sektöründe Aksa Doğalgaz'ın Adapazarı gaz dağıtım şirketi AGDAŞ'ı satın almasıyla abone sayısını 8,3 milyona çıkararak pazar payını yaklaşık yüzde 40'a yükseltmesi dikkat çekti. Savunma sanayisinde ise Aselsan ile ASFAT arasında 225 milyon euroluk deniz platformları savaş sistemleri tedarik ve entegrasyonu sözleşmesi imzalandı.
Küresel Arenada Servet Dalgalanmaları ve Otomotivdeki Çin Rüzgarı
2024 ve 2025 yılları, küresel zenginler için tarihi bir servet artışına sahne oldu. Bloomberg Milyarderler Endeksi'ne göre, dünyanın en zengin 500 ismi servetlerine toplamda 2,2 trilyon dolar ekleyerek kolektif serveti 11,9 trilyon dolara taşıdı. Bu artışta yapay zeka coşkusu, hisse senedi piyasaları ve kripto varlıklardaki yükseliş etkili oldu. Elon Musk 600 milyar doları aşan servetiyle dikkat çekerken, Oracle Yönetim Kurulu Başkanı Larry Ellison yapay zeka yatırımlarıyla öne çıktı. Gina Rinehart nadir toprak elementleri pazarında stratejik bir güç haline gelirken, Donald Trump'ın servetinin yüzde 70 arttığı gözlemlendi. Ancak, bu dönemde büyük kayıplar yaşayan milyarderler de oldu; Filipinli Manuel Villar gayrimenkul şirketinin hisselerinde yüzde 80 düşüşle 18 milyar dolar kaybetti, Michael Saylor Bitcoin'deki değer kaybıyla geriledi ve Çinli yemek teslimat platformu Meituan'ın kurucusu Wang Xing de iç piyasa rekabeti nedeniyle zorlu bir yıl geçirdi. Küresel piyasaların bir diğer önemli dinamiği ise Çinli elektrikli otomobillerin Avrupa pazarındaki yükselişi oldu. Kasım ayında Avrupa'daki elektrikli araç pazarında yüzde 12,8'lik rekor paya ulaşan Çinli markalar, AB'nin ek gümrük tarifelerine rağmen büyümesini sürdürdü. BYD, Chery ve Leapmotor gibi markalar önemli satış artışları kaydederken, Avrupalı yerli üreticiler rekabetle başa çıkma ve fosil yakıtlı otomobillerden kademeli çıkış kurallarını gevşetme arayışında.